PSİKOLOJİK DANIŞMANA SORUYORUM: PEDAGOG İREM ÇELEBİ İLE RÖPORTAJ

Psikolojik Danışmana Soruyorum Serisi Başlıyor! Bir süre önce duyurduğum ve farklı çalışma alanlarında görev alan psikolojik danışmanlarla ilgili merak edilenlerin konuşulacağı serinin ilk röportajını tamamladım.

Peki serinin ilk röportajı hangi çalışma alanını kapsıyor?

Psikolojik danışmanlık ve rehberlik bölümü mezunlarının pek çok farklı bakanlıkta çalışma imkanı bulunmaktadır. Bunlardan en bilineni MEB olmakla birlikte en az kontenjana sahip çalışma alanı ise Adalet Bakanlığı’ dır. Dolayısıyla pedagog sayısı hayli azdır ve bu çalışma alanı hakkındaki bilgiler sınırlıdır.

Adalet Bakanlığı’ nda çalışan psikolojik danışmanlarla ilgili merak edilenleri, psikolojik danışman/pedagog İrem ÇELEBİ ile birlikte konuştuk. KPSS ve mülakatı içeren atama süreçlerinden çalışma koşullarına kadar pedagoglar hakkında pek çok konuyu açıklığa kavuşturduk. Ayrıca Instagram (psiket_danismanlik) hesabıma gönderilen soruları da röportaja ekledim.

Röportaj Başlıyor!

Merhabalar, öncelikle bize kendinizi tanıtır mısınız?

Ben Pedagog İrem Çelebi. Ege Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümünden mezun oldum. 1 yıldan fazla süredir Zonguldak Adliye’sinde Pedagog olarak görev yapmaktayım.

Pedagog kelimesinin anlamı ve ülkemizdeki tarihinden kısaca bahsedebilir misiniz?

Pedagogun tanımı; çocuk ve ergenin psikolojisini, psikososyal, bilişsel ve duygusal gelişimini takip eden, gerektiğinde ebeveynlere psikolojik danışmanlık yapan, çocuk ve ergenler için çalışan psikolojik danışman olarak geçmektedir.

Pedagoji konusunda uzun zamandır süregelen bir tartışma var malum. Pedagog unvanı hangi meslek grubu tarafından kullanılmaktadır? Bize bu konuda biraz bilgi verebilir misiniz?

Ülkemiz üniversitelerinde pedagoji bölümü 1983 yılında Pdr bölümü kapsamına alınarak kapatılmıştır. Günümüzde psikolojik danışmanlar adalet bakanlığı bünyesindeki adli destek ve mağdur hizmetlerine pedagog unvanıyla kadrolu olarak KPSS P3 puanı ile atanmaktadırlar. Çocuk psikoloğu ya da çocuk psikiyatrisiyle karıştırılmamalıdır. Özellikle sosyal medyada pedagog unvanını kullanarak hizmet verdiklerini iddia eden hesapların  tuzağına düşülmemelidir.

Adliyede çalışan psikolojik danışmanlar hangi alanlarda görev alır ve ne tür işler yaparlar?

Adliyede çalışan pedagoglar adli destek ve mağdur hizmetleri müdürlüğü bünyesinde görev almaktadırlar. Adli destek ve mağdur hizmetleri müdürlüğünün temelleri 2013 yılında atılmış olup 2020 yılında çoğu adliyede açılışı gerçekleştirilmiştir. Bu tarihten itibaren de psikolojik danışmanlık ve rehberlik mezunları adliyelere pedagog olarak atanmaktadırlar. Pedagoglar adliyede aile mahkemeleri ve çocuk mahkemelerinde görev alırlar. Boşanma davalarında ebeveynler ve çocukla görüşerek ve ev incelemesi yaparak velayet ve kişisel ilişki hususunda aile mahkemesine; suça sürüklenen çocuklar ve aileleri ile görüşerek ve ev incelemesi yaparak çocuk mahkemesine sosyal inceleme raporu hazırlayıp sunarlar. Kısaca AGO diye adlandırdığımız Adli Görüşme Odalarında istismara uğramış kadınlar ve çocukların ikincil örselenmelerini ve kaygı düzeylerini azaltmak amacıyla savcılık ya da mahkeme ifadeleri pedagog, psikolog ve sosyal hizmet uzmanı aracılığıyla alınır. Ayrıca Kasım 2021’de çocuk teslimi işlemleri icra mahkemelerinden alınarak adli destek ve mağdur hizmetlerine verilmiştir. Bunun yanı sıra bazı müracaatçılar kendi talepleri doğrultusunda kırılgan gruba alınabilirler. Kırılgan gruptaki müracaatçıların ihtiyaç duydukları kurum ve kuruluşlara yönlendirmeleri yapılır, düzenli görüşmeler yapılarak gelişmeleri takip edilir.

Adalet Bakanlığı yeni mezun psikolojik danışmanlar için zorlu bir çalışma alanı mıdır?

Pdr lisans öğrencilerinin psikoloji ya da sosyal hizmet öğrencileri gibi adliyede staj yapma olanağı olmadığı için psikolog ya da sosyal hizmet uzmanlarına göre işe oldukça deneyimsiz başlıyoruz. Hukuk terimlerine ve birtakım prosedürlere doğal olarak aşina olmamız biraz zaman alıyor.

Adalet Bakanlığına atamalar nasıl gerçekleşmektedir? KPPS ve mülakat süreçleriyle ilgili bilgi verebilir misiniz?

Adliyede çalışan pedagoglar KPSS P3 puanı ile atanırlar. Mülakata girebilmek için 70 puan almak yeterlidir. Mülakat Ankara’da yapılmaktadır. 1 Tarih, 2 Genel Kültür ve 1 de alanla ilgili soru sorulmaktadır. Mülakatta başarılı olanlar 15 tane tercihte bulunurlar, 15 tercihin hiçbirisine puanı yetmeyenlerin atamaları resen gerçekleştirilir.

Adliyede çalışan psikolojik danışmanların özlük hakları ve maaşları nasıldır?

Pedagoglar kadrolu olarak atanırlar ve bir yıl boyunca aday memur sıfatıyla görev yaparlar. Bir yılın sonunda aday memurlar için yapılan sınavda başarılı olmaları halinde asaletleri tasdik olur. Asaletleri tasdik olan memurların 20 gün izin, becayiş ve eş durumundan tayin hakları olmaktadır. 2 yılı dolduranların ise tayin isteme hakkı vardır. Pedagoglar son zamla birlikte aylık net 15163 TL maaş almaktadırlar. Ayrıca bir ev incelemesi yol parası 90 TL, gerçekleştirilen her bir çocuk teslimi 320 TL olmakla birlikte bir ay içinde gerçekleştirilen inceleme ve teslim işlemi sayısına göre ek gelirleri de olmaktadır.

Pedagogların çalışma şekilleri açısından karşılaştığı olumlu ve olumsuz özellikler nelerdir?

Olumlu yanlarından bahsedecek olursak; çocukların yaşamlarında olumlu değişikliklere yol açacak adımların bizimle başlamasını, bu değişimleri gözlemleyebilmeyi, adli süreçlerde mağdurlara gereken yardımı sunarak ikincil örselenmelerini engellemeyi, iş doyumunun yüksek, görev tanımının belli olmasını sayabiliriz. Ancak adli destek ve mağdur hizmetleri müdürlüğü adliye içerisinde çok yeni bir birim olduğu için burada çalışanların görevlerinin diğer müdürlüklerce ve yargı mensuplarınca tam olarak bilinmemesi, özellikle velayet hususunda görüşme yaparken ve çocuk teslimlerinde bazı problemli müracaatçılarla sorun yaşayabilmemiz, ev incelemelerine giderken her hangi bir kolluk kuvvetinin yanımızda olmaması gibi olumsuz yanları da vardır.

Yüksek lisans yapmayı düşünen pedagoglara hangi alanlara yönelmelerini önerirsiniz?

Yüksek lisans yapmayı düşünen pedagoglara bilişsel psikoloji, adli psikoloji, gelişim psikolojisi, sosyal psikoloji gibi alanlarda yüksek lisans yapmalarını öneririm. Ayrıca oyun terapisi, aile danışmanlığı gibi sertifikalar ve travma sonrası stres bozukluğu eğitimi sertifikası da meslekte başarılı olmak adına faydalı olacaktır.

Bizlere çalışma alanınızla ilgili olarak önerebileceğiniz film/dizi/kitap var mıdır?

Açıkçası bu konuda fazla bilgim yok. Ancak suça sürüklenen çocuklarla ilgili Netflix’te yer alan Suça İtilen Çocuklar dizisini, William Golding’in Sineklerin Tanrısı kitabını ve aynı isimdeki filmi, Anthony Burgess’in Otomatik Portakal kitabını ve aynı isimdeki filmi, Ian McEwan’ın Çocuk Yasası kitabını tavsiye edebilirim.

Psikolojik Danışman/Pedagog İrem ÇELEBİ’ ye katkılarından ötürü teşekkürlerimi sunuyorum.