Herkese merhaba! İnsanın var olduğu yerde ilişkiler, ilişkilerin var olduğu yerde de evlilik olgusu gündeme gelmektedir. Peki bizler evlilik hakkında neler biliyoruz? Yalnızca iki insanın bir araya gelerek oluşturduğu ve aile ismi verilen bir oluşum mudur? Yoksa içeriğinde birden fazla dinamiği barındıran bir bütün mü?
Tüm bu soruların cevaplarını almak için Psikolojik Danışman Enise Yıldırım ile keyifli bir sohbet eşliğinde röportaj gerçekleştirdim. Erken evlilik yaşının etkilerinden biten evliliklerin kurtarıcısı olarak görülen çocuk olgusuna kadar pek çok konuya değindiğimiz röportajımızın ayrıntıları için Enise YILDIRIM’ a teşekkürlerimi sunuyorum.
–Merhabalar öncelikle bize kendinizi tanıtır mısınız?
Ben Enise Yıldırım, 1992 yılında Almanya’da doğdum. Üniversite düzeyine kadar eğitimlerimi Almanya’da tamamladım sonrasında Türkiye’ye döndüm. Türkiye’de Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bölümü lisansını tamamladım. Psikolojik Danışmanlık alanında 6 senedir çalışmaktayım. Bu süreçte özel okulların farklı kademelerinde okul psikolojik danışmanı olarak görev yaptım. Meslek hayatım sırasında; oyun terapisi eğitimi, objektif testler ve resim analizi eğitimi, erken çocukluk döneminde bilişsel gelişim ve değerlendirme eğitimi, Prof. Dr. Mehmet Hakan Türkçapar tarafından düzenlenen bilişsel davranışçı terapi eğitimi ve Milli Eğitim Bakanlığı onaylı aile danışmanlığı eğitimini tamamlayarak Eskişehirde kendi ofisimi açtım. Halen Eskişehir Psikolojik Danışmanlık olarak oyun terapisi ve çocuk merkezli aile danışmanlığı hizmeti vermekteyim.
–Konumuz evlilik.. Üzerine çokça konuşulan ve aynı zamanda sürekli değişkenlik gösteren bir konu. Peki sizce evliliğin dinamik yönleri nelerdir?
-Evlilik, üzerine çok konuşulabilir ve karmaşık bir konu olarak görülebilir. Her şey gibi evliliğin dinamikleri de toplumdan topluma değişkenlik gösterip bireysel farklılıklardan etkilenebilir. Burada ortak ve genel dinamiklerden söz edece olursak bunlar;
- Çiftlerin ortak iletişim dillerini oluşturmasıdır. Sohbet edebilen ve bundan keyif alabilen çift, evliliğin doyum noktasından birini yakalamış olur.
- Duygusal ve iletişimsel etkileşimden sonra en önemli konulardan biri de cinselliktir. Her iki tarafı mutlu ve tatmin edecek bir cinsel ilişki evliliğin dinamiklerinden biri olarak görülebilir. Ayrıca her ne kadar evliliklerde tartışmalardan uzak durulmak istense de bu durum ilerleyen süreçte daha büyük patlamalara neden olacağı için sağlıklı olmayan bir birlikteliğe neden olabilir. Burada demek istediğim büyük öfke patlamaları ve kavga değil. Farklılıkların karşılıklı olarak kabul edilip saygılı bir şekilde tartışmayı yönetebilmektir.
Her ne kadar çiftlerin birlikte geçirdiği vakit değerli ve önemli ise kendi kişisel alanlarını yaratıp, kendilerine zaman ayırmaları da bir o kadar önemlidir.
–Evlenme yaşı eskiye oranla yükselse de günümüzde bazı bölgelerde hala oldukça düşük. Sizce bunun sebepleri nelerdir?
Türkiye’de önceki yıllara nazaran erken evlilik adına her ne kadar bilinçlenme olsa da malesef çocuk yaşta evlilikler karşımıza çıkmaya devam etmektedir. Bu konu ile ilgili özenli çalışmalar yapılsa da toplumsal bazı nedenlerden dolayı erken yaşta evlilikler hala görülmektedir. Özellikle kırsal kesimde yaşanan sosyal-kültürel ve ekonomik sıkıntılar nedeniyle gerçekleşen erken yaşta evlilikler gençlerin hayatlarını olumsuz yönde etkilemeye devam etmektedir.
–Erken yaşta evliliğin bireylerin fiziksel ve sosyal gelişimine ne tür etkileri vardır?
Erken veya çocuk yaşta yapılan evlilikler; insan haklarına ihlal olup, cinsel istismarın en sık yaşandığı durumlardan biri olarak görülebilir. Her ne kadar bireyin isteği ile gerçekleşmiş bir evlilik olsa dahi bu durum görülebilir.
Henüz kendini fizyolojik, sosyolojik ve psikolojik olarak tamamlamayan bireyler evliliğin sorumlulukları ile karşı karşıya gelmiş olacaklardır. Ellerinden çocuklukları ve hayalleri alınmış bir birey sağlıklı bir hayat süremeyecektir.
Erken yaşta aile olmak, çocuk bakımını üstlenmek ve ekonomik sorunlarla başa çıkmakla karşılaşacaklardır. Bununla birlikte fiziksel gelişimini henüz tamamlamamış kız çocuklarında erken evlilik kalıcı fiziksel ve psikolojik rahatsızlıklara neden olabilir.
–Evliliklerin sağlıklı bir şekilde yürütülmesi açısından bireylerde bulunması gereken özellikler var mıdır?
Evliliğin sağlıklı yürümesi için birden çok faktörden söz edilebilir. Burada sadece kişisel özelliklerden söz edecek olursak;
- Herşeyden önce güven duygusu çok önemlidir. Başta kişi kendisine güven duymalıdır ki karşısındakine güven duysun.
- Saygı, bunu tamamlayan özelliklerden biridir. Birey öz saygısını ne kadar önemserse karşı tarafa göstereceği saygı bundan etkilenecektir.
- Cinsel yaşamdan ortak zevk almak adına partnerine önem vermek.
Anlayışlı olma konusu kolayca söylenip uygulamada sınıfta kalan bir konu olabilir. İlişki iç görüsü için oldukça önemli olduğunu düşünüyorum. Buna iletişimde uzlaşmak dersek. Şunu dipnot olarak akılda tutabiliriz; uzlaşmayacağımız alanlar olduğu konusunda uzlaşmamız. Bununla birlikte partnerimizin kişisel özelliklerini kutsallaştırmadan, iyisi ve kötüsü ile bir sürecin içinde olduğumuzu ve asıl olan bu sürecin özel olduğunu unutmamak gerekiyor.
-Sizce evlilikte çocuğun yeri nedir? Biten evlilikleri kurtarmak adına çocuk sahibi olmaya karar vermek ne derece sağlıklıdır?
Biten evlilikleri çocuk sahibi olmak kurtarmaz. Başta doğacak çocuk olmak üzere böyle bir karar tüm aileyi olumsuz etkileyebilir. Karı-koca olmak ile anne-baba olma arasında farklılıklar vardır. Kendini tamamlamayan hiçbir süreç, kendini tamamlamaya ihtiyaç duyulan başka bir süreçle kurtulamaz.
-Evlenmek ile aile olmak arasında nasıl bir bağ bulunmaktadır?
Sağlıklı bir aile ortamı sağlıklı bir evliliğin temellerinden biridir. İyi bir aile ilişkisi içinde yetişmiş olan bireylerin ilerleyen yaşamlarında yapacakları eş seçimleri bu doğrultuda etkilenebilmektedir.Ayrıca; aile ilişkileri, üstlenecekleri toplumsal rollerin temelini de oluşturmaktadır.
-Peki gelelim boşanma mevzusuna. Sizce günümüzde boşanmaların en büyük sebebi nedir?
Boşanma ile ilgili nedenler çokça sıralanabilir.
Yapılan araştırmalar çerçevesinde öne çıkan konulardan bazıları;
1-Güvensizlik (aldatma),
2-Çocuk yapma veya yapmama düşüncesi,
3-Psikolojik, ekonomik, sosyal ve fizyolojik şiddettir.
-Evliliklerin ilk yılının kritik bir öneme sahip olduğu ve boşanmaların çoğunun evliliğin ilk yılında gerçekleştirildiği bilimsel araştırmalarla kanıtlanmıştır. Sizce evliliğin ilk yılının önemi nedir?
Evliliğin ilk yılı yeni bir düzen ve sorumluluğa alışmak için önemli bir geçiş noktası olarak görülebilir. Evliliğin kendi içindeki görev dağılımları, flört etme sürecinden farklı olduğundan beklentileri karşılayamayabilir ve çiftler üzerinde olumsuz etkiye neden olabilir. Ayrıca artan sorumluluklardan kendisine özel zaman ayırmadığını düşündüğü için birey, çift olma yaşantısını yanlış yorumlayabilir. Yaşanan bu düşünce ve duygu karışıklıkları duygusal ve cinsel uzaklaşmaya neden olabilir. Karşılıklı olarak doyum alınmayan, yüzeysel olarak kalan ilişkilerde boşanma nedenleri olarak görülebilir. Dikkat edilmesi gereken konulardan biri de çiftleri evlenmeden önce maddi ve manevi olarak ailelerinden ayrılacaklarının farkında olması gereğidir. Kendi bağımsızlıklarını kazanamamış bireyler bir başkası ile yeni bir aile kurma konusunda zorluk yaşayabilir.
Gençlerle evlilik konusunda konuşacak olsanız altını çizeceğiniz en önemli konu hangisi olurdu?
Altını çizmek demeyelim de; hayat kısa, yaşamı kaliteli ve sağlıklı geçirmek gerekiyor diye düşünüyorum. İletişim dilinizin ve teninizin uyuştuğu bir kişi karşınıza çıktığında bu birlikteliği sürdürmek için emek harcayın. Elbette yaşadığınız bu birliktelikte kendinizi yok saymadan, unutmadan kendinize ve partnerinize zaman ayırın. Saygı ve sevgi duyduğunuz, bol iletişimde kaldığınız doyumlu bir ilişki kaliteli bir birlikteliğin temellerini oluşturmaktadır.
Son olarak evlilik konusunu içeren ve bizlere tavsiye niteliğinde önerebileceğiniz kitap/film/dizi var mıdır?
Kitap tavsiyesi olarak;
Evlilik Terapisi- Irvin Yalom, Hilda Kessler
Evliliği Sürdürmenin Yedi İlkesi- John Gottman
Sevme Sanatı – Erich Fromm
Film tavsiyesi olarak;
Yeşilçam’ dan biraz da gülümseyelim diye Neşeli günler izlenebilir.😊
.
.
Psikolojik Danışman Enise YILDIRIM’ a ulaşmak isteyenler için iletişim bilgileri aşağıda belirtilmiş olup Eskişehir’ de ikamet eden vatandaşlar yüz yüze görüşme sağlayabilirler;
Bu yazı ilginizi çektiyse PDR Yüksek Lisans başlıklı röportajı da inceleyebilirsiniz!
