Tüm dünyayı etkisi altına alan pandemi sürecinin başlamasıyla birlikte salgın hastalık kavramıyla tanışan ve değişen dünyanın getirisi olarak okul koridorlarından, sınıf sıralarından ve yüz yüze iletişimden mahrum kalan çocuklarda iletişim problemleri sık görülen bir sonuçtur. Sosyalleşmenin çevreye yayılması gereken dönemde aile ortamı ile sınırlanan çocuklar yapabileceklerinin de sınırlı olacağı düşüncesine kapılabilirler. Her yeni gün kendileri için farklı gelişimler gösterebilecek potansiyeli olmasına rağmen bu potansiyelin köreleceği inancına kapılmalarına engel olmak için onlarla yapabileceğiniz birkaç etkinliği ele alalım.
BEN KİMİM?
Kendisi hakkında farkındalık oluşturması ve daha önce göz ardı ettiği özelliklerini ortaya çıkarması açısından faydalı bir etkinlik olarak kullanılabilir. Hem çizim hem de yazma etkinliği içeren yönergeye göre, çocuktan ortadan ikiye kesik çizgilerle ayrılmış sayfanın sol tarafına fiziksel görünümünü sağ tarafına ise favori rengi, en sevdiği müzik gibi hoşlandığı özelliklerden bahsetmesi istenir. Böylelikle çocuğun kendisine olan keşfi başlar.
BENİM BİR GÜNÜM
Günün nasıl geçti? Bugün neler yaptın? gibi soruları sözel olarak sormak yerine cevapları yazıya dökmesini istemek elbette farklı olacaktır. Konuşurken ifade etmeye çekindiği olayları veya duyguları kendisine özel olarak ayrılmış bir alanda göstermesi çocuk için kolaylaştırıcı bir özelliğe sahip olabilir. Çocuk isterse bir paragraf daha açarak farklı bir konuda düşüncelerini ifade edebilir.
NELER DÜŞÜNÜYORUM?
Diyelim ki çocuk bir şeyler düşünüyor; fakat bunu nasıl ifade edeceğini bilemiyor. Ona duyguları ve düşüncelerini ifade etmesi ve bu durumun görsel tasvirinin yapılabilmesi için bu etkinlikten faydalanabilirsiniz. Bu etkinlikte çocuk için öncelikle kendisini fiziksel olarak çizeceği sayfa yer alır. Çizim bittikten sonra sayfanın katlanması istenir.
Ardından ikinci sayfaya geçilir ve burada artık bulutların üzerinde duygu ve düşünceler açığa çıkarılır. Çocuğun bütün bulutları doldurması beklenmez. Yazma işlemi bittikten sonra bu kağıdında katlanması istenir. Burada amaç etkinlik bittikten sonra varsa olumsuz olarak tasvir edilen kısımlara odaklanılmamasıdır. Sayfa katlandıktan sonra çocuğun çizdiği ve yazdığı kısımlar üzerine düşünülür ve bu konu eğer çocuk isterse tartışılır.
Üzgün hissetmen hakkında konuşmak ister misin?
Seni heyecanlandıran olaylar benimle de paylaşır mısın? gibi sorularla desteklenerek çocuğun kendisini ifade etmesine yardımcı olunabilir.
BENİM GÜNLÜĞÜM
Her yeni günün bir öncekinin aynı monotonluğuyla devam ettiğini düşünen çocuklar için benzerlikler ve farklılıklar temalı günlük tutma etkinliği kullanılabilir. Her gün mutlaka farklı uğraşlar edinen çocuk için bu bazen küçük bir adım olarak görülür ve önemsenmez. Ancak bu etkinlikle beraber farkındalık artar ve bir süre sonra farklılıkları arttırmak için çeşitli beyin fırtınaları kullanılabilir. Bu aynı zamanda bir zamanı etkin kullanma aktivitesidir. Gün sonunda neler yapıldığına ilişkin kısımlar doldurulurken yeni şeylerin artması çocuğu mutlu edebilir ve bir sonraki gün daha verimli geçirmek için planlı bir çalışmaya başlayabilir.
BİR SÜPER KAHRAMAN HİKAYESİ
Bu etkinlik aslında benzerleriyle birlikte sıkça kullanılan, basit ve oldukça keyifli bir etkinliktir. Çocuklar bazen kendileriyle ilgili umutsuzluğa kapılır ve ellerinde imkan olsa dahi başaramayacakları duygusuna kapılırlar. Kendilerine olan inançlarının yeniden yeşermesi ve neler yapabileceklerini görmeleri açısından uygulanabilir.
Bir süper kahraman olsaydın neler yapardın? Hangi yeteneğin olurdu ve bu yeteneği nasıl kullanırdın? gibi sorular sorulur ve böylece çocuk, hayal dünyasına doğru küçük bir yolculuğa çıkar. Hikayesinde değindiği bazı noktalar, herhangi bir süper yeteneğe ihtiyacı olmadan da yapabileceği şeyler olursa bu konuda çocuğun farkındalık kazanması sağlanır.
AYLIK PLANLAYICI
Günlük aktivitelere alternatif olarak aylık planlayıcılar da çocuklar için verimli olan etkinliklerden biridir. Her ayını istediği gibi düzenleyebilir, hedeflerini ve konu çeşidi kendisinin belirleyeceği notlar alabilir. Ay sonunda hedeflerine ne denli ulaştığı ve onu en çok etkileyen olaylar hakkında konuşulabilir. Sağ alt köşede çocuğun dilediği fotoğrafı yapıştırmasına olanak gösterilen bir bölme vardır. Seçtiği fotoğrafın varsa hikayesini anlatması istenebilir. Çocuk planlayıcıda paylaştığı bilgileri paylaşmak istemezse kararına saygı duyulmalıdır. Yine kendi kararıyla paylaşmak isterse duygu ve düşüncelerini ifade etmesi konusunda desteklenebilir.
KENDİME MEKTUP
Kendinize bir mektup gönderecek olsaydınız neler yazardınız? Bu sorudan yola çıkıp sevgili kendim başlığını atarak çocuğun kendisine bir mektup yazmasını sağlayabilirsiniz. İhtiyacınız olan şeyler bir zarf ve keyifle yazılmış bir mektuptan ibaret! Mektubun zarfını da kendiniz oluşturabilirsiniz.
Kağıdımız da hazır olduğuna göre mektuba ne yazacağız? Artık orası çocuğun hayal dünyasına kalmış. Eğer aile ortamında kullanılacaksa aile üyeleri birbirlerine de mektup yazabilirler. Böylelikle herkesin birbiri hakkındaki iyi dilekleri aktarılır ve eğer anne-çocuk, kardeş-çocuk, baba-çocuk gibi bazı aile üyeleri arasında iletişim sorunu yaşanıyorsa bu durumu aşma yolunda bir adım atılmış olur.
Çocuk eğer dilerse mektubu bir başkasına da yazabilir. Pandemi sebebiyle uzak kaldığı okul ortamını ve yakın çevresini özlediğinden seçeceği kişi/kişiler arkadaşları veya öğretmeni olabilir. Mektup eğer aile üyeleri dışında birine yazılmışsa ilgili kişiye ulaştırılması sağlanmalıdır. Kim bilir belki de yeni bir mektup arkadaşlığı başlar 🙂
Umarım çocuklar bizden her daim gülümseyecekleri bir dünyayı miras alırlar.
Etkinlikleri kendiniz oluşturabileceğiniz gibi isteyenlere de mail hesabından bendeki örnekleri de gönderebilirim.
Keyifli çalışmalar dilerim.
Psiket..